فیوز مینیاتوری

فیوز برق عنوانیست که برای فیوز مینیاتوری استفاده می شود که جزء کلیدهای محافظتی محسوب شده و در تأسیسات برقی، روشنایی، سیم و کابل های ساختمانی در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه  در نقش محافظتی عمل می کند .

فیوز مینیاتوری چیست؟

فیوز مینیاتوری یا همان کلید مینیاتوری با نام اختصاری MCB محافظ تجهیزات الکتریکی خانگی و صنعتی است که از در سیستم برق کشی ساختمان به کار می رود و از عبور جریان غیر مجاز برق محافظت می کند، به عبارت ساده تر فیوز مینیاتوری یک وسیله حفاظتی تجهیزات و مدارات الکتریکی است که زمانی که جریان برق بیشتر از حد معمول و انتظار از وسیله عبور می کند این فویز دست به کار شده و مدار را قطع می کند تا تجهیزات دیگر دچار آسیب نشوند؛ این فیوزها در برابر جریان اولیه عکس العمل نشان داده و سریع برق را قطع می کنند و از تجهیزات الکتریکی صنعتی، موتورها، روشنایی ها،مدارهای کنترل و تجهیزات خانگی محافظت می کند.

مکانیزم فیوزهای مینیاتوری

فیوزهای مینیاتوری در انواع مختلف یک، دو، سه و چهر پل ببرای ولتاژها و جریانات مختلف استفاده می شود و دو مکانیزم اصلی دارند که ابتدا از جریان اضافی محافظت می کنند و سپس حفاظت اتصالات کوتاه را بر عهده دارند، یعنی عملکرد بیمتالی ( فلزی) در برابر اضافه بار و عملکرد مغناطیسی برای حفاظت از اتصالات کوتاه؛ جریان اتصال کوتاه سیم پیچی که تعداد دور کم و قطر زیاد دارد به صورت مغناطیسی تشخیص داده شده و فیوز عمل می کند، می توان گفت تشخیص جریان اضافه نیز بر عهده بیمتال است که با عبور جریان مدت دار گرم شده و بر اثر خمیدگی با فیوز برخورد کرده و مدار را قطع می کند، قدرت قطع این کلیدها بسیار مهم است و از 6 کیلو آمپر تا 15 کیلو آمپر قابل تغییر است.
از کاربردهای مهم فیوزهای مینیاتوری حفاظت یک مدار(سیم کشی، بار متصل و سایر تجهیزات ) در برابر اتصال کوتاه، اضافه جریان و اضافه بار است.

انواع فیوز مینیاتوری

در این نوع فیوز ها دو نوع جریان مطرح است:
جریان لحظه ای
جریان نامی
جریان لحظه ای: جریانی که فیوز مینیاتوری در کمتر از یک ثانیه تحمل جریان را دارد و بر روی فیوزها جریانی بزرگ ثبت شده مانند 6000 یا 3000 که این عدد در داخل یک کادر مستطیلی قرار دارد، به زبان ساده به مقدار جریانی که در یک لحظه فیوز آن را تحمل می کند جریان لحظه ای می گویند.
جریان نامی: حداکثر جریانی که فیوز مجاز است آن را تحمل کند جریان نامی گفته می شود که اگر جریانی بیش از حد جریان نامی بر روی فیوز عبور کند فیوز مدار را قطع می کند.
انواع تیپ های فیوز مینیاتوری
کلیدهای مینیاتوری که به فیوز برق مشهورند جزء لوازم الکترونیکی محسوب می شوند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند، از ویژگی ها مهم کلیدها این است که بر اساس تیپ تقسیم بندی می شنود: این فیوزها در تیپ های B ، C ، K ،D ، Z تولید می شوند، فیوزهای مینیاتوری تک فاز، 2آمپر، 6آمپر، 10آمپر، 16 آمپر، 20 آمپر، 25 آمپر، 32 آمپر، 40 آمپر، و فیوزهای مینیاتوری سه فاز، 25 آمپر، 32 آمپر، 40 آمپر، 50 آمپر، 63 آمپر می باشند؛ تیپ و طبقه بندی و جریان و قدرت فیوزها بر روی بدنه آن ها ثبت شده است.
فیوز 6 آمپر دارای مدارهای روشنایی استاندارد است.
فیوز 10 آمپر دارای مدارهای بزرگ روشنایی است اما امروزه در تنظیمات داخلی کمتر مورد استفاده قرار می گیرد زیرا فناوری روشنایی به سمت مصرف انرژی کمتری با منابع LED پیش می رود.
فیوز 16 آمپر و 20 آمپر برای بخاری های غوطه ور و دیگ های بخار استفاده می شوند و به میزان توان مصرفی بستگی دارد.
فیوز 32 آمپر برای خانه های بزرگتر و چند طبقه مورد استفاده قرار می گیرد.
فیوز 40 آمپر برای دوش کوچک، اجاق گاز و اجاق برقی کاربرد دارد.
فیوز 50 آمپر برای دوش های 10 کیلو واتی و وان آب گرم مورد استفاده قرار می گیرد.

فیوز مینیاتور تیپ C

این نوع فیوز در صنعت و برای موتورهای کم توان کاربرد بیشتری دارد که توان راه اندازی مجدد را ندارند مانند کولرهای گازی یا پمپ های آب، این کلید جریان اضافی 5 تا 10 برابر جریان اسمی مشخص جریان مدار را قطع می کند از آنجایی که کلید قطع این فیوز ها کند تر از فیوزهای B کار می کند به فیوزهای کندکار مشهورند.

فیوز تیپ B

موارد کاربرد این نوع فیوزها در مصارف خانگی، روشنایی، موتورهای کوچک و یا لامپهای فلورسنت است و در تأسیسات تجاری و صنعتی با بارهای القایی مورد استفاده قرار می گیرد که در برابر جریان برق واکنش سریع تری را از ود نشان می دهند و زمانی که جریان اضافه بین 3 تا 5 برابر جریان نرمال و مورد نیاز برای مدار باشد در زمان مشخصی جریان مدار را قطع می کند.

فیوز تیپ D

این تیپ فیوزها برای حفاظت از مدار قدرت، موتورها، ترانسفورماتور کاربرد دارد و جریان اضافی بین 10 تا 25 برابر جریان نامی را در زمان مشخص قطع می کند و در بارهای القایی و هجومی که به دفعات زیاد رخ می دهد مورد استفاده قرار میگیرد، از کابردهای رایج این فیوزها می توان به ماشین های پرتوی ایکس، سیستم های جوشکاری صنعتی و موتورهای سیم پیچی بزرگ اشاره کرد.

فیوز تیپ K قدرت

این فیوز بین تیپ D و C می باشد و برای محافظت از ترانسفورماتور، مدار قدرت و موتور استفاده می شود که نسبت به سایر فیوزها در زمان اضافه بار، مدار را سریع قطع می کند و حساسیت بیشتری دارد یعنی اگر یار اضافه ای به موتور تحمیل شود این فیوز اقدام به خاموش کردن موتور می کند.

فیوز مینیاتور تیپ Z

این فیوز در برابر اضافه بار و اتصالات کوتاه حساسیت دارد و از بقیه تیپ ها بهتر عمل کرده و در صورت بروز خطا در زمان کمتری مدار را قطع می کند.

فیوزهای محافظ جان

این فیوزها همانگونه که از نامشان پیداست از جان افراد در برابر خطر برق گرفتگی و جریان نشتی کلیدها محافظت می کنند و به گونه ای طراحی شده اند که پیش از اینکه به فرد آسیب برسد مدار را قطع می کنند، این فیوزها برای قطع اتصال کوتاه و اضافه بار طراحی نشده اند اما به جریان نشتی اضافه بار واکنش نشان می دهند.