آیا لامپ ال ای دی سرطان زاست؟

امروزه همگام با پیشرفت تکنولوژی صنعت روشنایی و منابع آن نیز دچار تغییرات و تنوع شده است، خرید لامپ های ال ای دی به جای خرید لامپ های کم مصرف و رشته ای د رکنار مزایایی نظیر مصرف کم برق و عمر طولانی مانند هر محصول نوظهور دارای معایب و مشکلاتی است، هرچند لامپ های ال ای دی صنعت نور و روشنایی را دچار تغییر کردند ولی تهدید آمیز بودن آنها برای سلامتی پرسشی است که ذهن جامعه پزشکی را به خود مشغول کرده و به طبع طیف وسیعی از مردم درکنار استفاده از لامپ های جدید همواره با سؤال هایی از قبیل اینکه ” آیا لامپ کم مصرف سرطان زا است؟  و آیا لامپ ال ای دی سرطان زاست؟ ” روبرو هستند؛ در این متن کوتاه ما به بررسی و معرفی بیشتر لامپ ال ای دی و مضرات آن می پردازیم.

ساختمان لامپ ال ای دی

لامپ led نوعی لامپ جامد است که با استفاده از سیستم دیود نورافشان مصرف انرژی را کاهش می دهد این نوع دیود ها دراصل نیمه هادی هایی هستند که با گذر جریان برق از آنها مقدار انرژی به صورت نور از لامپ ساطع می شود.

درون لامپ های  ال ای دی برخلاف لامپ های کم مصرف و مهتابی که تولید نور اساسا ازطریق تحریک فلز سمی جیوه اتفاق می افتد،‌ از جیوه استفاده نمی شود به همین مناسبت این لامپ جزء لامپ های سبز محسوب می شود و در ساختار آن تا حدودی از فلز سرب استفاده شده است نکته قابل توجه دیگر درمورد لامپ های ال ای دی میتواند این باشد که اینگونه لامپ ها شکستنی نیستند بنابراین سرب موجود درآنها وارد محیط نمی شود درحالیکه لامپ های کم مصرف با شکسته شدن جیوه موجود را وارد محیط می کنند از این نظر بسیار خطرناک تر از لامپ های ال ای دی می باشند. 

یکی دیگر از فلزات سنگین موجود در لامپ ال ای دی فلز نیکل است که درحدود یک پنجم از افراد جامعه می تواند باعث ایجاد واکنش حساسیت زا شود، در ساخت این لامپ ها از فلز مس نیز استفاده می شود که به عنوان یک عامل تهدید کننده محیط زیست شناخته می شود و چنانچه بقایای لامپ ال ای دی وارد رودخانه ها و دریاچه ها شود سبب مسمومیت آبزیان می شود.

د رمورد لامپ های ال ای دی و مضرات آن محققان توصیه می کنند که اگر سازندگان این لامپ ها از غلظت فلزات موجود در این گونه لامپ ها بکاهند می توانند سلامت هرچه بیشتر و همچنین عوارض کمتر لامپ هایled  را تأمین کنند.

مضرات و سرطان زا بودن لامپ ال ای دی

 لامپ ها به عنوان یکی از پرکاربردترین لوازم الکتریکی خانه و محل کار شناخته می شوند و دربسیاری ازآنها مواد سمی مضرر برای سلامتی وجود دارد و یا بعضی از لامپ ها مقداری اشعه زیان آور از خود ساطع می کنند بنابرین با توجه به اینکه ما در طول یک شبانه روز ساعات زیادی زیر نور لامپ محل کار یا خانه قرار می گیریم این امر ممکن است بر روی سلامت ما تأثیر گذر باشد.

میزان اشعه فرابنفش در لامپ های led بسیار کم بوده و نور سفید ساطع شده از لامپ ها نسبت به نور زرد اشعه کمتری وارد محیط می کنند چنانچه لایه فسفر روی شیشه لامپ کم باشد و یا به مرور زمان براثر ضربه قسمتی از فسفر شیشه بریزد دراین صورت اشعه ماوراء بنفش که یک اشعه سرطان زاست به طور مستقیم وارد محیط می شود؛‌ با توجه به این موارد اداره بهداشت زوریخ با در نظر گرفتن نتایج کلیه آزمایشات انجام شده برروی لامپ های ال ای دی اعلام کرد که بدن انسان این اشعه های الکترومغناطیسی را جذب نموده و به مرور زمان روی سلول های مغزی، اعصاب و ماهیچه ها اثر گذاشته و ایجاد تورم می کند و مهم تر از همه اینکه چنانچه این لامپ ها حین انتقال یا باربری دچار شکستگی یا ضربه شوند جیوه موجود در آنها در شعاع بسیار وسیع وارد محیط شده و تا هفته ها اثر خود را باقی می گذلارد بنابراین گفتنی است که زباله های لامپ led محیط زیست را نیز آلوده و مسموم می کند.

آیا لامپ ال ای دی سرطان زاست؟

طبق تحقیقات انجام شده علت سرطان زا بودن منابع انرژی ناشی از قرارگرفتن در معرض تابش اشعه فرابنفش و مواد شیمیایی درون آنهاست، جیوه فلز بسیا رخطرناک است که حدود یک گرم از آن برای سلامتی انسان بسیار زیان آور است این درحالی است که میزان جیوه استفاده شده درتولید لامپ ال ای دی بسیار کم یا اصلا استفاده نمی شود به همین دلیل اینگونه لامپ ها جزء‌لامپ های سبز محسوب می شوند البته ناگفته نماند که لامپ ال ای دی دارای فلزات سنگین و مواد سمی خطرناکی از قبیل نیکل،‌ سرب، مس و آرسنیک است که هر کدام از آنها به تنهایی برای سلامتی محیط زیست و انسان بسیار زیان آور است البته در صورتی این گونه لامپ ها یک تهدید محسوب می شوند که دچار شکستگی یا ضربه شوند و بخشی از لایه فسفری شیشه درونی آنها بریزد،‌ طبق تحقیقات انجام شده برروی لامپ های led، چراغ های تزئینی و چراغ های راهنمایی لامپ های led قرمز با شدت نور کم 8 برابر بیشتر از سایر لامپ ها سرب دارند و این میزان درمورد لامپ های سفید بسیار کم است.

در مورد پاسخ به سؤال آیا لامپ ال ای دی سرطان زاست؟ باید گفت که طبق تحقیقات انجمن پزشکی آمریکا تاکنون هیچ گونه گزارشی مبنی بر زیان آور بودن لامپ های ال ای دی و خطر آنها برای سلامتی ثبت نشده و میتوان گفت که این لامپ ها درمقایسه با انواع  لامپ های رشته ای،‌ کم مصرف و غیره می توانند سالم ترین منبع روشنایی برای انسان باشند، به طور کلی بیشتر مواردی که درمورد ضرر و خطر لامپ led مطرح می شود مربوط به موارد اثبات نشده و یا لامپ های شکسته است،‌ لامپ های ال ای دی نسبت به سایر لامپ ها کم مصرف تر هستند،‌ میزان مواد سمی خطرناک در آنها بسیار کم است،‌ حباب این گونه لامپ ها شیشه ای نیست بنابراین شکستنی نیستند و اگر از لامپ های ال ای دی زرد بیشتر استفاده کنیم اشعه فرابنفش هم ندارد.

نکات استفاده از لامپ ال ای دی

همواره احتمال شکستن لامپ های led نیز مانند سایر لامپ ها وجود دارد ولی آنچه حائز اهمیت است ذکر این نکته است که شكستن و بازكردن این نوع لامپ ها و تنفس دود و بخار ناشی از آن به خودی خود باعث بروز سرطان نمی شود اما مواد سمی موجود در آن ممکن است سبب بروز بیماری های مهمی در بدن شود بنابراین اگر چنانچه د رحال تمیز کردن لامپ های ال ایی دی در خانه ناگهان لامپ شکست باید در زمره زباله های خطرناك محسوب شود به همین دلیل همواره توصیه می شود به هنگام تمیز کردن این گونه لامپ ها حتما ازدستکش استفاده کنید.

تمیزكردن و جمع آوری زباله های ال ای دی های چراغ های راهنمایی و رانندگی كه در آن ها از لامپ های قرمز رنگ استفاده شده اقدامی پر احتیاط است بنابراین باید از لباس خاص محافظ استفاده شود.

اگرچه این لامپ ها دارای معایب زیست محیطی متعددی است اما از نظر كیفیت نور، میزان مصرف انرژی و اثرات زیست محیطی در مقایسه با لامپ های فلورسنت فشرده  دارای مواد سمی كمتری است، میزان خطرناک بودن لامپ های ال ای دی به نسبت رنگ نور ساطع شده از این لامپ ها متغیر است و لامپ هایی با نور قرمز بسیار خطرناک تر از لامپ های با نور سفید و زرد هستند بنابراین به هنگام خرید انواع لامپ ها بهتر است بسته به رنگ نور دلخواه با نکات استفاده و همچنین راهنمای خرید لامپ آشنایی داشته باشید.

سؤالات متداول